Avrupa Tek Sigorta Piyasası 2007 Eylem Planı Yayınlandı

Avrupa tek sigorta piyasasının gündemini belirleyen konulara ilişkin sektör politikalarını içeren 2007 eylem planı CEA (Avrpa Sigorta ve Reasürans Federasyonu) tarafından yayınlandıktan sonra TSRŞB tarafından özetlenerek Türkçeye çevrilmiştir. Eylem planında, Avrupa sigorta sektörünün 2007 öncelikleri ve bu öncelikler doğrultusunda izlenecek politikalar kapsamlı olarak ele alınmaktadır.

AVRUPA SİGORTA SEKTÖRÜNÜN 2007 YILI ÖNCELİKLERİ

1. AVRUPA SİGORTA SEKTÖRÜ VE SEKTÖRÜN ÖNCELİKLERİNE GENEL BAKIŞ

Küresel ekonomiye ilişkin son tahminler, gelecek yıllarda ekonomik büyüme hızının azalacağını, bazı ekonomilerde önceki performansların tutturulamayacağını, bazı ekonomilerde ise yavaş ilerlemelerin gerçekleşeceğini göstermektedir. Diğer taraftan Avrupa'nın büyüme hızı artmakta ve tahminler Avrupa Birliği'nin Birleşik Devletlerde görülen seviyelere yakın büyüme oranlarına sahip olacağını işaret etmektedir.

Avrupa sigorta sektörüne ilişkin son rakamlar ise toplam prim gelirlerinin yüzde 4.5 seviyesinde bir büyüme ile 978 milyar Euro'ya ulaştığını göstermektedir. Sigorta sektörü gibi kilit endüstrilerdeki buna benzer performanslar AB'nin Lizbon Ajandası hedeflerine ulaşmasına katkı sağlanması açısından önemlidir.

Küresel ekonomide hafif bir düşüş görülse de sigorta endüstrisinin faydalanabileceği çok sayıda fırsat mevcuttur. Siyasi iradenin, Avrupa'nın karşılaştığı demografik krizlerin aşılmasını sağlayacağı düşünülmektedir. Bu durum; emeklilik, sağlık ve uzun süreli bakım piyasalarında hizmet sağlayan sigorta sektörüne daha önemli bir rol yükleyecektir.

2007 yılında Avrupa seviyesinde alınacak çok sayıdaki politik karar, sigorta ve reasürans sektörlerinin gelecekteki performansına önemli bir katkı sağlayacaktır. Sigorta ve reasürans sektörlerinin, ekonomik büyüme ve istihdama en yüksek seviyede katkı sağlamaları için Avrupa Sigorta Sektörü; sigortacılığın kapsamının genişletilmesi, endüstrinin verimliliğinin geliştirilmesi ve rekabet edebilirliğinin arttırılması için politika yapıcıları sektöre destek olmaya davet etmektedir. Artan bir kamu özel sektör işbirliği Avrupa'nın yaşlanan nüfus sorunu ile mücadele edebilmesinde gereklidir. Emeklilikler, sağlık ve uzun süreli bakım gibi alanlarda aktif olan özel sigorta, tamamlayıcı sosyal koruma hizmetleri sağlayarak kamu sektörü bütçeleri üzerindeki baskıyı azaltma ve Avrupa ekonomisine fayda sağlama potansiyeline sahiptir.

Tablo: Yıllık GSMH Büyüme Oranları

Kaynak: Uluslararası Para Fonu (IMF)

Avrupa Komisyonu'nun 2007 yılı yasama ve çalışma programı, sağlık konusunu birincil konu olarak belirlemektedir. Avrupa sigorta sektörü, bu fırsatı sigorta endüstrisinin çözümün bir parçası olabilme potansiyelini vurgulamak için kullanmak istemektedir. Kamu-özel sektör ortaklıkları Avrupa için sürdürülebilir sağlık hizmetlerinin sağlanmasına çözüm sunabilir ve bu da sigorta endüstrisinin büyümesi için gerçek bir kaynak olabilir.

Hayat-dışı sigorta alanında ise yeni ve gelişen riskler, özellikle iklim değişikliği riski oldukça büyük bir siyasi sermaye yaratmaktadır. AB Dönem Başkanı Almanya, iklim değişikliğini birincil önceliklerinden biri olarak tanımlamaktadır. Avrupa sigorta sektörü iklim değişikliği konusunda uzun süredir aktif olup 2007 yılında da birçok önemli etkinlikte bu konuyu vurgulamaya devam edecektir. Avrupa toplumunun iklim değişikliği ile ilgili doğal afetlerden tamamen korunmak istemesi halinde bu alanda da kamu özel sektör işbirliğine ihtiyaç duyulacaktır.

Şüphesiz ki, Solvency II projesi Avrupa sigorta sektörü için öncelikli konu olmaya devam etmektedir. Proje, 2007 yılında belirginleşmeye başlayacak ve Avrupa sigorta sektörü de, projenin optimum risk yönetimini teşvik eden ve poliçe sahipleri için artan koruma sağlayan risk bazlı ekonomik bir sistem olmasını sağlamak için çalışarak bu projeyi destekleyecektir.

2. AB SİGORTA SEKTÖRÜNÜN GÜNDEMİNDEKİ ÖNEMLİ KONULAR

Solvency II, 2007 yılında da Avrupa sigorta sektörü için ilk sıradaki önemini korumaya devam etmektedir. Bu proje, sigorta ve reasürans endüstrisinin gelecekteki rekabet edebilme yeteneğinin merkezinde yer almaktadır. 2006 yılı boyunca proje önemli ölçüde gelişme göstermiş ve Avrupa sigorta endüstrisi de farklı teknik ve politik konularda bir uzlaşmaya varmıştır. Sigorta endüstrisinin, AB’nin Lizbon Stratejisi hedeflerini etkin bir şekilde desteklemesine fırsat vermesi için uygun bir düzenleyici çevreye ihtiyaç duyulmaktadır.

Avrupa Komisyonu’nun Finansal Hizmetler Politikası’na ilişkin yayınlanan Beyaz Kitap’ta yer alan “daha iyi yasal düzenleme” (better regulation) taahhüdü de Avrupa sigorta sektörü tarafından memnuniyetle karşılanmıştır.

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu'nun (IASB) sigorta sözleşmelerine ilişkin projesi de sigorta endüstrisi için bir diğer önemli alan olma özelliğini taşımaktadır. Avrupa sigorta sektörü, muhasebe standartlarındaki gelişmenin mali tabloların şeffaflığını ve karşılaştırılabilirliğini arttıran güçlü, uyumlu ve uygulanabilir standartlar ile sonuçlanmasını sağlamak için çalışmalarını sürdürmektedir. Avrupa sigorta sektörü ayrıca, Solvency II’de IFRS’in II. Fazı’na ilişkin alınan kararların olası etkilerini de izlemektedir.

Solvency II

Avrupa sigorta sektörü, 2006 yılında Solvency II projesine ilişkin her seviyedeki tartışmaya etkin katkıda bulunmuştur. Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Komitesi’ne (Comittee of European Insurance and Occupational Pensions-CEIOPS) tavsiyede bulunulması, kantitatif etki araştırmaları’na ilişkin çalışmalar ve Solvency II farkındalığını teşvik edecek çeşitli etkinliklerin düzenlenmesi sigorta sektörünün bu alandaki faaliyetlerinden bazılarıdır.

Solvency II Direktifi taslağının ve Avrupa Komisyonu’nun Etki Analizi Raporu’nun yayınlanması 2007 yılının en önemli olayları olacaktır. Konuya ilişkin görüşmeler daha sonra Avrupa Parlamentosu gibi karar verici kurumlara genişletilecektir.

Solvency II konusuna ilişkin gerçekleştirilen yoğun çalışmalar 2008 ve 2009 yıllarında da sürdürülecektir. Çalışmaların odak noktasında Direktif’in yasal süreci ve Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Komitesi rehberliğinde Uygulama Tedbirleri’nin geliştirilmesi faaliyetleri yer alacaktır. İletişim etkinlikleri ve endüstri segmentleri aracılığıyla yapılacak faaliyetler, yüksek önem dereceleri ile gündemde yer alacaktır.

IFRS II. Faz

Avrupa sigorta sektörünün 2007 yılındaki bir diğer önemli etkinliği de Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB)’nun Sigorta Sözleşmesi Faz II projesi olacaktır. Avrupalı sigortacılar, II. Faz projesinin başlangıcından itibaren projede etkin bir rol almaktadır.

Sigorta Muhasebe Direktifi ile ilgili olarak ise Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Komitesi (EIOPC)’nin kısa vadede bu direktifin değiştirilmesine ilişkin bir tasarısı bulunmamaktadır.

Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS)’na ilişkin yoğun çalışmaların 2009 yılına kadar devam etmesi beklenmektedir. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun II. Faz’a ilişkin taslak metni 2008 yılı içerisinde, nihai taslak da 2009 yılında beklenmektedir.

Daha İyi Yasal Düzenleme

Avrupa Komisyonu’nun 2005 - 2010 Finansal Hizmetler Politikası’na ilişkin Beyaz Kitabı, tüm finansal hizmetler için daha iyi düzenleme uygulama prensiplerine ilişkin politika oluşturulmasını birincil öncelik olarak tanımlamaktadır. Komisyon ayrıca mevcut sigorta düzenleme çerçevesinin basitleştirilmesini de öncelikli konu olarak belirlemiştir.

Avrupa sigorta sektörü, Komisyon’un sigorta faaliyetleri için etkin bir düzenleyici çerçevenin sağlanmasına ilişkin taahhüdünü desteklemekte ve AB düzeyinde kanun koyma usulünün geliştirilmesini amaçlayan gittikçe artan sayıdaki girişimleri desteklemektedir.

Komisyon’un daha iyi düzenlemeye yönelik girişimleri de süratle artmaktadır. Buna rağmen artan müzakereler AB kurumlarının, sigorta endüstrisi ihtiyaçlarına daha fazla ilgili olduğu anlamına gelmemektedir. Sigortacıların beklentilerinin gelecek uygulamalarda usulüne uygun olarak göz önünde bulundurulmasının sağlanması Avrupa sigorta sektörünün bir diğer öncelikli konusu olarak ortaya çıkmaktadır.

Rekabet İncelemesi

Avrupa Komisyonu Rekabet Genel Müdürlüğü, 2005 yılı Ağustos ayında sigorta sektörüne yönelik bir inceleme başlatmıştır. Araştırma; sigorta ürünlerinin ve sigorta hizmetlerinin sunumunu, rekabeti etkilemesi muhtemel piyasa özellikleri ile piyasa aktörlerinin davranışlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. İnceleme, Blok Muafiyet yönetmeliğinden yeterince yarar sağlanıp sağlanmadığını, sigortacı, reasürörler ve/veya sigorta aracıları arasında yatay anlaşmalar yapılıp yapılmadığını ortaya koymayı hedeflemektedir.

Avrupa Komisyonu, bir sonuç raporu ve tavsiyeler hazırlayarak incelemeyi tamamlamayı amaçlamaktadır. Gerekli görülmesi halinde Avrupa Komisyonu, yapılan incelemenin sonuçlarını temel alan düzenleyici girişimleri başlatabilecektir.

Avrupa Sözleşme Hukuku - Roma I

Avrupalı sigortacılar, Avrupa Parlamentosu’nun sigorta sözleşmelerine ilişkin hukuki çerçevenin değiştirilmesine yönelik girişimlerini yakından izlemeyi amaçlamaktadır.

Avrupa'daki mevcut mevzuatı basitleştirmeyi ve modernize etmeyi amaçlayan ve Avrupa Komisyonu'nun daha iyi yasal düzenleme gündeminin bir parçası olan Roma I teklifi 15 Aralık 2005 tarihinde kabul edilmiştir. Bu teklif, 1980 tarihli Roma Konvansiyonu’nun bazı hükümlerini modernize etmeyi ve Topluluk Mevzuatı içerisindeki sözleşmesel yükümlülüklere uygulanabilir bir kanuna dönüştürmeyi amaçlamaktadır.

Avrupa Komisyonu!nun hazırladığı orijinal teklifte sigorta sözleşmeleri kapsam dışında tutulmasına karşın Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi’nin birbirine benzer yaklaşımları tüm sigorta sözleşmelerinin Roma I kapsamına alınmasına yöneliktir.

2.1. HAYAT SİGORTASI ALANINDAKİ GELİŞMELER

Nüfusun yaşlanması, doğum oranlarının düşmesi ve uzun ömürlülüğün artışı Avrupa toplumu için önemli bir risktir. Bu durum Avrupa’nın rekabet edebilme yeteneğini ve verimliliğini etkilemekte, kamu harcaması üzerinde daha büyük bir baskıya sebep olmaktadır.

Avrupalı sigortacılar emeklilikle ilgili olarak çeşitli tamamlayıcı ürünler geliştirmekte ve çözümler sunmaktadır. 

Demografik yapıdaki değişikliklerin bir diğer yansıması da sağlık sistemlerinde görülmektedir. Sigortacılar sağlık ve uzun dönem bakım piyasalarındaki etkinliklerini sosyal sağlık sigortası sistemleri tarafından kısmen sunulan hizmetlere ihtiyaç duyulan bir tamamlayıcı hizmet sağlayarak arttırmaktadırlar.

Emekliliklerin Taşınabilirliği Direktifi

Avrupa Komisyonu, tamamlayıcı emeklilik haklarının geliştirmesi için 20 Ekim 2005 tarihinde bir direktif teklifinde bulunmuştur. 1 Ocak 2008 tarihine kadar yürürlüğe girmesi beklenen direktif,  tamamlayıcı emeklilik planları alanındaki engelleri azaltarak mesleki hareketliliği kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

Avrupalı sigortacılar; direktifin hareket serbestisi önündeki engelleri azaltan temel amaçlarını onaylamaktadır. Ancak direktif teklifinde yer alan hükümlerin; işveren tarafından finanse edilen mesleki emeklilik teminatlarını çok daha pahalı hale getireceği ve bu durumun işverenlerin bu teminatlardan çekilmesi ile sonuçlanabileceği ihtimali sigortacıların endişe duyduğu konular arasında yer almaktadır. Avrupa Parlamentosu gündeminde yer alan teklif için genel oylama 2007 yılının ikinci çeyreğinde gerçekleştirilecektir.

Varlık Yönetimi

2007 yılında Avrupa sigorta sektörünün varlık yönetimi konusuna ilişkin önceliği, AB politika yapıcılarına yatırım fonları için Avrupa tek pazarı çerçevesinin gelecek gözden geçirilmesi öncesinde; bağlı hayat sigortası ürünleri ile varlık yönetimi ürünlerinin gerek düzenleme gerekse müşteri bakımından temel farkını vurgulamak olacaktır.

Avrupa sigorta sektörü, finansal hizmetler alanında etkin bir tek pazarın güçlü bir destekçisi olup, Avrupa Komisyonu’nun değişiklikleri mevcut varlık yönetim fonları düzenleyici çerçevesine yansıtma girişimini memnuniyetle karşılamaktadır.

Avrupalı sigortacılar ayrıca; finansal enstrüman piyasalarına ilişkin mevcut direktifin doğru yasal araç olduğuna ve ilave bir düzenlemeye ihtiyaç olmadığına inanmaktadırlar.

Avrupa Komisyonu’nun yürürlükteki UCIT Direktiflerini değiştiren bir direktif teklifi sunması halinde bu teklifin 2007 yılı sonunda ya da 2008 yılının başında olacağı ve sürecin 2009 yılı boyunca süreceği belirtilmektedir.

Hasta Mobilitesi

Avrupa Komisyonu, Avrupa vatandaşları için yüksek kaliteli sağlık hizmetlerini öncelikli konu olarak belirlemektedir. Ancak sağlık hizmetlerinin hareket serbestîsi aracılığı ile uygulanmasına ilişkin birçok belirsizlik de mevcuttur. Bu belirsizliklerin ortadan kaldırılması için sınır ötesi sağlık hizmetlerinin kolaylaştırılması ve üye ülkelerin sağlık sistemleri arasında işbirliğinin desteklenmesi hedeflenmektedir.

Komisyon'un sağlık hizmetlerine ilişkin politikasının gözden geçirilmesi sonrasında, özel sağlık sigortacılarının tamamlayıcı hizmetler sağlayarak çözümün bir parçası olabilecekleri Avrupalı sigortacılar tarafından belirtilmiştir.

Avrupa Komisyonu'un, 2007 yılı içerisinde tüm paydaşların konuya ilişkin katkılarını yayınlaması ve uygun hukuki teklifleri bildirmesi beklenmektedir.

2.2. HAYAT - DIŞI SİGORTA ALANINDAKİ GELİŞMELER

2007 yılında Avrupalı sigortacılar, geçen üç yıl içerisinde kabul edilen AB mevzuatının önemli kısımlarının uygulanmasına odaklanacaklardır.

Mesleki sorumluluk branşındaki gelişmeler, adil tazminat konusundaki tartışmalar ve iklim değişikliğinin sonuçlarının azaltılmasına ilişkin konular 2007 yılında hayat dışı sigortacıların öncelik vereceği konuları oluşturacaktır.

Motorlu Taşıt ve Genel Sorumluluk Sigortası Direktiflerinin Uygulanması

Motorlu taşıt ve genel sorumluluk sigortasına ilişkin kabul edilen Direktiflerin uygulanması, sigortacıların faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Avrupalı sigortacıların motorlu taşıt sigortalarına ilişkin 2007 yılı gündeminde, sırasıyla 2000 ve 2005 yıllarında kabul edilen ve sınır-ötesi davalarda yeni hasar tazmin planları getiren 4. ve 5. Motorlu Taşıt Sigortası Direktifleri’nin uygulanması yer almaktadır.

Genel sorumluluk sigortası alanında Avrupa sigorta sektörünün 2007 yılı uygulama programı, yeni kabul edilen AB çevresel sorumluluk planı çerçevesinde yenilikçi sigorta ürünlerinin geliştirilmesine imkân sağlayacak gerekli unsurları göz önünde bulunduracaktır.

Avrupa sigorta sektörünün, Motorlu Taşıt Sigortası Direktifleri’ne ilişkin iş programları 2007 yılı sonrasında da devam edecektir. Avrupalı sigortacılar ayrıca Avrupa Komisyonu’nun Motorlu Taşıt Sigortası Direktifleri’ne ilişkin hazırladığı raporla ilgili parlamenter gelişmelere de etkin bir şekilde katılım sağlayacaklardır.

Mesleki Kefalet Sigortası

Avrupa Komisyonu’nun 2007 yılı yasama programında yer alan çeşitli teklifler Avrupalı sorumluluk sigortacılarının faaliyetlerini etkileyecektir. Söz konusu teklifler arasında denetçilerin sorumluluğuna ilişkin bir teklif ile tehlikeli hizmet sağlayıcıları ve karayolu taşıma işletmecileri için zorunlu mesleki kefalet sigortası sağlanmasını tavsiye eden teklifler yer almaktadır.

Avrupalı sigortacıların gündemindeki bir diğer konu da Hizmetler Direktifi uygulamasının yakından izlenmesi olacaktır.

Patent Davası

Avrupa Komisyonu, patentleşme seviyesinin bilgi temelli dinamik bir ekonominin önemli bir göstergesi olduğuna inanmaktadır. Birleşik Devletler ve Japonya ile karşılaştırıldığında Avrupa’nın patentleşmede geride kaldığı görülmekte ve patent davalarının potansiyel masrafları da patentleşmeyi engelleyen bir faktör olarak tanımlanmaktadır.

Komisyon, patentleşmeyi geliştirme ve teşvik etme girişiminin bir parçası olarak patent davasının yasal masraflarını teminat altına alan zorunlu bir sigorta planı başlatmayı planlamakta olup bu amaçla bir danışman atamıştır.

Sigorta sektörü ise gerek Komisyon’a gerekse danışmana geçmiş tecrübelerden hareketle bu türdeki ürünlerin geçmişte başarılı olmadığını ve piyasada bu ürünler için gerçek talebin az olduğunu vurgulamıştır. Danışman tarafından hazırlanan rapor sigorta sektörünün endişelerini yeterince göz önünde bulundurmamıştır. Bu sebeple Avrupa sigorta sektörü, Avrupa Komisyonu’na bir yanıt hazırlamakta olup raporun sonuçlarının kalitesinin sorgulanması için lobi faaliyetlerinde bulunacaktır.

Kazazedelerin Tazmini

Avrupa sigorta sektörü, sınır ötesi hasarlara ilişkin işlemleri hızlandırmayı ve hukuki kesinliği arttırmayı amaçlayan mevcut AB tekliflerini desteklemektedir. Avrupalı sigortacılar, söz konusu tekliflerin tüm taraflar arasında adil ve mantıklı bir dengeyi sağladığından emin olmayı hedeflemektedirler.

Doğal Afetler ve İklim Değişikliği

Avrupa sigorta sektörü, Komisyon’un üye ülkeleri sellerin sonuçlarının önlenmesi ve sınırlandırılması konularında teşvik eden direktif teklifini memnuniyetle karşılamıştır. Avrupalı sigortacılar, Avrupa piyasalarında doğal afet sigorta teminatının geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilecek kamu-özel sektör işbirliklerinin rolünü vurgulamaktadır.

Sektör, iklim değişikliğine ilişkin olarak endüstride ve düzenleyiciler arasında bilinci arttırmayı amaçlayan bir çalışma yayınlamıştır. 2007 yılında yayınlanacak yeni bir belgede de iklim değişikliği sonuçlarının doğal afet riskleri ve sigortacılık üzerindeki etkileri değerlendirilecektir. Yayınlanacak bu belge ile iklim değişikliği konusunda bilincin arttırılması ve politika yapıcılara iklim değişikliği sorununun çözümünde sigorta endüstrisinin potansiyelinin en üst seviyeye nasıl çıkarılabileceğine ilişkin tavsiyelerde bulunulması amaçlanmaktadır. Buna paralel olarak, sigorta sektörü depremler ve fırtınalar gibi diğer doğal olaylara yönelik harita yapma ve bölgelere ayırma çalışmalarına devam edecektir. Avrupa Birliği Dönem Başkanı Almanya da iklim değişikliğini öncelik olarak belirlemiştir.